Hamileliğimden itibaren 5 senedir düzenli olarak kefir tüketiyoruz.
İlk sene piyasadaki hazır kefirleri içerken kendi sütümü işlemeye başlayınca
yoğurt mayalamanın yanına kefir mayalamayı da ekledim. Son bir senedir süt
ürünlerini daha yoğun bitkisel diyet yaptığım için kendim tüketmesem de
çocuklarım için kefir mayalamaya devam ediyorum. Çoğu zaman yoğurt mayalamak
yerine kolayıma gittiği için sadece kefir mayalıyorum.
Kefir nedir?
Kefir krema kıvamında, hafif ekişimsi tadı olan fermente bir
süt içeceğidir. Kefiri Kafkas dağlarındaki eski Türkler’in bulduğu ve Kafkas
ırkının uzun yaşamının sırrı olduğu öngörülüyor. Kefir, süte kefir tanecikleri
katarak mayalanır. Bu tanecikler 8-10mm çapında karnıbahara benzeyen ufak
partiküllerdir. Kefir tanelerinde yaklaşık 30-50 çeşit değişik bakteri ve maya
türü bulunur. Sütün içinde kaldıkça kefir taneleri büyürler ve çoğalırlar.
Kefir mayalamak için nelere ihtiyaç var?
Kefiri süzmek için plastik tel süzgeç (metal değmemesi
gerekiyor) ve tahta kaşık, sütü koymak için cam kavanoz, süt ve kefir taneleri.
Kefirtaneleri yahoogrubundan veya başka bir kaynaktan kefir
tanesi temin edebilirsiniz. Zaman zaman facebooktaki Doğal Anneyim grubumda da
kefir mayası paylaşanlar oluyor. Kefir taneleri defalarca kullanılabilir. Cityfarm’da
sadece bir kaç mayalama yapabilen kefir mayası poşetleri de var ama ben pek memnun
kalmadım.Bazı kefir meraklıları canlı kefir mayası olmadığı için besin
değerinin daha düşük olduğunu söylüyorlar. Endüstriyel olarak üretilen ve
market raflarındaki kefir de canlı mayadan değil de kefir kültüründe
üretiliyor. Dolayısıyla canlı kefir tanesiyle yapılana göre besin değeri
açısından biraz fakir sayılıyor.
Sağda cam kavanozda mayalanmış kefir. Solda süzülmüş kefir
taneleri ve altında içime hazır kefir.
Kefir nasıl mayalanır?
1- İlk önce güvendiğiniz bir sütçüden çiğ süt temin edin.
Ben genelde yoğurt ve kefirimi güvendiğim sütçüden alıyorsam hiç kaynatmadan
yapıyorum çünkü sütün yapısı kaynatılınca bozuluyor ve kalsiyum dengesi bozuluyor.
Ayrıca kefir taneleri sütteki zararlı bakterileri yiyorlar. Çiğ sütten
mayalamak içinize sinmezse 5 dk boyunca çiğ sütünüzü kaynatın. Çiğ süt
bulamazsanız alternatif olarak günlük pastörize süt de kullanabilirsiniz.
Yanlızca UHT süt kesinlikle kullanmayın. Prof. Ahmet Aydın’ın
beslenmebulteni.com sitesinde “Kutu Süt Savaşları” dosyasında sağlıksız UHT
kutu sütleri oldukça detaylı anlatıyor.
2- Kefirin mayalanması 20-25 derecede oda sıcaklığında olur.
Sütünüz sıcaksa 25 dereceye düşmesini bekleyin. Sonra sütünüzü cam kavanoza
aktarın. Sütünüz soğuksa ılıtmanıza gerek yok, oda sıcaklığına gelince
mayalanma kendi kendine başlayacak.
3- Önceden temin ettiğiniz sütün veya suyun içinde bulunan
kefir tanelerini plastik tel süzgeçten süzün. Taneleri su ile yıkamadan tahta
kaşık kullanarak süte ekleyin. Kapağını kapatın, bir havlu ile sarıp karanlık
bir oda dolabına koyun. Normalde 1 litre süte 15-20gram ceviz kadar kefir
tanesi yeterli olur. Nohut kadar kefir de mayalar ama aynı miktar sütü
mayalaması sadece daha uzun sürer.
4- Kefirin mayalanması 8-24 saat sürer. Daha yoğun bir ekşimsi tat
için 2 gün de bekletebilirsiniz. 12 saatten daha uzun sürede mayalanan kefir
sindirim sistemini yavaşlattığını, 12 saatten daha kısa sürede mayalananın ise
sindirim sitemini hızlandırdığını söylüyorlar.
5- Kefir hazır olunca yine plastik tel süzgeçten geniş bir
kaba süzün. Kefir mayasını yıkamadan yeniden taze süte atın, hemen tekrar
mayalayabilirsiniz.
6- Kefir mayanızı bir süre kullanmayacaksınız üstünü
kapatacak kadar süte veya içme suyuna koyarak cam kapta 10 gün kadar buzdolabında
saklanabilir. Eğer uykuya geçmişlerse ılık sütle tekrar canlandırabilirsiniz,
ancak beklettikten sonraki ilk bir-iki mayalanmayı tüketmemek tavsiye ediliyor.
7- Süzülmüş kefiri cam bir kavanoza koyarak buzdolabında
saklayıp bir kaç günde tüketebilirsiniz. Ekşi tat herkesin aradığı tat, ancak
tatlımsı tadı sevenler varsa tüketirken biraz sütle karıştırmak tadını
yumuşatabiliyor.
8- TV'de izlediğim kadarıyla doktorlar günde en az yarım
litre evde mayalanmış kefir ya da yoğurt öneriyorlar.
9- Bazıları yağsız sütle kefir mayalamaya çalışıyor ama
yağsız süte mayalanan
kefir taneleri de zamanla cılızlaşıyor deniyor. Süt ne kadar
doğal ve sağlıklıysa onlar da o kadar sağlıklı oluyor.